SPSS Ki kare testi, ilgili test istatistiğin ki-kare dağılımına sahip olduğu hipotez testleridir. Bu testlerin uygulanmasında veriler birbirinden bağımsız sınıflara ayrılır. Ki-kare testleri iki genel türe ayrılmaktadır:
- Ki kare uygun iyilik testleri: Bu testlerde null hipotez, bir örneklemin bir populasyona ait olup olmadığını ölçmektedir. Bu amaçla örnek veriler belirli bir popülasyondan (yani bir popülasyondan) bir dağılıma uyulup uyulmadığına bakılır.
- Ki kare bağımsız testleri: Bu testlerde bir olasılık tablosundaki farklı değişiklerin arasındaki ilişki olup olmadığını ölçmek için yapılan testlerdir. Pearson, Fisher, binomial ve likelihood testleri gibi farklı varyantları bulunmaktadır.
Test istatistiği aşağıdaki formülle hesaplanır:
χ2 = ∑ ((Oi-Ei)2/ Ei2) (1)
Denklem 1’de Oi “i” sınıfındaki gözlenen değeri ve Ei beklenen değeri göstermektedir. Elde edilen χ2 değeri, ilgili bağımsızlık derecesindeki χ2 dağılımıyla karşılaştırılır. Eğer elde edilen χ2 değeri, 95 % güven aralığına denk gelen kritik χ2 değerinden büyükse, hipotez reddedilir.
SPSS Ki Kare Testi
SPSS üzerinde çeşitli ki kare testleri yapılabilmektedir. Örneğin, SPSS’de Pearson testi, Pearson korelasyonu sekmesi (Şekil 1) üzerinden, Ki kare uygun iyilik testleri’de ki kare sekmesi (Şekil 2) üzerinden, Fisher testiyse crosstabs sekmesi (Şekil 3) üzerinden yapılabilir.
SPSS’de Ki Kare Testlerinin Biyoistatistikte Kullanımı
Biyoistatistik, biyolojik araştırmalarda elde edilen verilerin toplanması ve değerlendirilmesi içeren istatistiksel yöntemleri içine alan geniş bir bilim dalıdır. Hipotez testleri ve ki-kare testleri bu bağlamda biyoistatistikte sıklıkla kullanılan yöntemlerdir. Bu testlerde, biyolojik bilimlerle ilgili araştırmalarda öngörülen varsayımın geçerliliğinin kabulü için bir null hipotez konur. Daha sonra, uygulanan test yöntemiyle hipotezin 95 % güven aralığında çürütülüp çürütülmediğini test eder. Bu testler; halk sağlığı, gen araştırmaları, epidemiology ve ekoloji çalışmalarında kullanılır. Dolayısıyla, SPSS’de kullanılan Pearson, Fisher ve chi-square uygun iyilik testleri, tıpkı diğer hipotez testleri gibi rahatlıkla biyolojik veride veya diğer bir değişle biyoistatistik alanında kullanılabilir.
