SPSS Deney Tasarımı ile projelerinize uygun veriler elde edebilirsiniz. SPSS Analizi (Statistical Package for the Social Sciences), IBM şirketine ait olan ve istatistiksel analiz için kullanılan bir programdır. Genellikle sosyal bilimler alanında çeşitli uygulamalarda, örneğin pazar ve anket araştırmaları, kullanılsa da tıp, eğitim ve mühendislik alanlarında da sıklıkla kullanılan bir programdır. Ayrıca, SPSS, yüksek lisans ve doktora öğrencilerinin tez çalışmalarında, tezlerindeki verilerin analizi için sıkça kullandıkları bir uygulamadır. SPSS programında aşağıdaki istatistiksel analizler (Şekil 1) rahatlıkla yapılabilmektedir:
SPSS Deney Tasarımı
a) Raporlar
b) Tanımlayıcı istatistikler: Cross tabulation (çapraz tabulasyon); frequencies (frekanslar); descriptives (tanımlayıcılar), P-P ya da Q-Q grafikleri, v.s.
c) Bayesian İstatistikleri: Tek yön-Anova testi, Pearson korelasyonu, Tek Örnek Normal ya da Binomial Analizi, v.s.
d) Tablolar: Çoklu cevap setleri
e) Ortalama karşılaştırma: eşleştirilmiş t-testi, tek örnekli t-testi, bağımsız örnekli t-testi, v.s.
f) Genel lineer modelleme ya da genelleştirilmiş lineer modelleme: Tek değişkenli, çok değişkenli, v.s.
g) Karışık modeller: Lineer, genelleştirilmiş lineer modeller
h) Korelasyon: İki degiskenli, kısımsal, uzaklıklar, kanonik uzaklıklar…
ı) Regresyon analizleri: Lineer regresyon, non-lineer regresyon, v.s.
i) Parametrik olmayan testler
j) Diğer analizler (Mekansal ve zamansal modelleme, kalite kontrol analizi, güvenilirlik analizi, sınıflandırma, tahmin, kurtulma analizleri, boyut küçültme, çoklu cevap ve tahmin analizleri v.s.
Ayrıca verininin veya veriden elde edilen istatistiksel sonuçların grafiksel çıktılarını, SPSS’deki chart builder, sekmesi (Şekil 2) kullanılarak oluşturulabilir. Elde edilen bu grafikler, veriyi niteliksel veya niceliksel olarak keşfetmek amacıyla kullanılabilir.
SPSS’de veri analizi, grafiksel bir kullanıcı arayüzü (Şekil 3) üzerinden açılır menüler yardımıyla kolaylıkla yapabilir. Ayrıca SYNTAX adlı kendi proglama arayüzü (Şekil 4) veya kendinde gömülü PYTHON derleyici (Şekil 5) yardımıyla kullanıcılar kendi amaçları doğrultusunda programda makro uygulamalar çalıştırabilir. Böylece, SPSS’de veri analizi çok daha geniş bir kapsamda yapılabilir. SPSS; Windows, Mac OS X ve Linux işletim sistemlerinde çalıştırılabilir. Ancak, programın genelde Windows sürümü diğerlerine göre daha kullanışlıdır.
SPSS programıyla başarılı bir analiz yapmak için kullanıcıların (a) Python dili programlaması hakkında bilgi sahibi olması, (b) SPSS’e veri girişi ve biçimlendirmesi (Şekil 6) yapabilmesi, (c) veriye uygulanacak doğru analizin seçilmesi ve verinin bu analize uygunluğunun belirlenmesi, (d) analizin veriye doğru olarak uygulanması ve (e) kullanıcının istediği analiz çıktılarının alınması gerekmektedir. SPSS, üstte de bahsedildiği gibi birçok karmaşık istatistiksel analizi uygulayabilen sofistike bir program olduğu için SPSS analizlerinin bu yazılımda uzman kişiler tarafından yapılması verinin daha başarılı analiz edilmesine yol açacaktır.
